Tarihi ve Kültürel Zenginlikler
Bütün Trakya’da olduğu gibi Lalapaşa ve çevresi de Lalapaşa çevresi de tarih öncesi Trak Kavimlerinin hüküm sürdüğü ve yaşadığı bölgelerden biri olmuştur. Ama ne yazık ki bu dönemlere ait belge ve buluntular fazla değildir. En somut tarihi belge dolmenlerle menhirlerdir. Bu kalıntılar Lalapaşa’nın tarihini Neolitik çağa kadar götürmektedir.
Taş Devri’nden kalma türbe ve tapınaklar bulunmaktadır. Kuzey Balkanlar’dan Trakya’ya göç eden bir topluluğa ait bu mezar anıtlara, “Tablataş, Kapaklıkaya, Perikızı Evi veya Dolmen” denilmektedir. Bunlar, bir mezar odasının çeperlerini oluşturan dikey taşların desteklediği bir ya da daha fazla blok taşın oluşturduğu tarih öncesi yapılardır. 4-5 bin yıl öncesinden kalan Dolmenlerin, ülkemizde yalnızca Kars’ta ve Lalapaşa ‘da yer aldığı bilinmektedir. Lalapaşa ‘da bulunan Dolmenler Orta Asyalı Lüvitlerden kalma yapıtlardır. Lalapaşa ilçesinin merkezinde Tümülüs içine gömülmüş sıradan olmayan bir Dolmen yer almaktadır. Mezar odası dışarıya açılan koridoru ile görülmeye değer niteliktedir. Dolmenler yekpare kaba taş bloklarından inşa edilmiştir. Hepsi de güneye bakan yekpare taş blok duvarların zemine yakın kısmında bir menfezi vardır. Genellikle açık bir giriş ve art arda kapalı iki mekândan oluşmaktadır.
Tapınma yerlerine Menhir (Uzuntaş) denilmektedir. Menhirler toprağa dik olarak yerleştirilmiş tek blok taştan oluşur. Tarih öncesi dönemlere ait bu anıtlar, büyük ve kaba taşlardan yontularak işlenmişlerdir. Lalapaşa ve köylerinde geniş bir alana yayılmış durumda olan menhirlere ilçe merkezi dışında Hacıdanişment, Sarıdanişment, Domurcalı, Hacılar, Küçünlü, Demirköy, Çömlekakpınar ve Doğanköy yakınlarında çok miktarda menhir örnekleri bulunmaktadır.
Günümüze gelebilmiş en büyük menhirler Hacıdanişment Köyüne 3 Km mesafede, Domurcalı Köy mezarlığında, Demirköy menhir alanında ve Çömlekakpınar Köyü yakınlarındaki Kırıkköy Menhir alanındadır. Zaman içerisinde yapılan pek çok tahribata rağmen Kırıkköy’ de ayakta kalabilmiş 2 m’yi aşan 15 adet menhir bulunmaktadır. Tarihi açıdan büyük önem taşıyan bu alanın korunması için Kaymakamlığımız tarafından gerekli çalışmalar başlatılmıştır.
Hacıdanişment Köyüne 1 Km kala Yenibağlar Kayalığı denilen yerde ve Hacılar Köyünün 200 m Güneydoğu yönünde bir çok menhir bulunmaktadır.
Bir mezar odasının üzerine taş ve toprak yığarak oluşturulan yapay tepeciklere Tümülüs denilmektedir. Trakya da 2-3 bin civarında Tümülüs olduğu bilinmektedir. Edirne-Lalapaşa yolu üzerinde Hıdırağa Köyünün çıkışında ve Küçükdöllük Köyünün girişinde birer tane; Lalapaşa-Ortakçı yolu üzerinde Dokuztepeler Mevkiinde dokuz tane Tümülüs yer almaktadır.
2005 yılında Çömlekakpınar Köyü yakınında bulunan Tümülüslerden biri açılmış, içinden mezar odası ve tarihi bir çok eser çıkarılmıştır. Çıkarılan eserler buğun Edirne’de sergilenmektedir.
Kiliseden camiye çevrilmiş olan ve şu an kullanılmayan eski ilçe camisi yöremizdeki kültürel zenginliği sergilenmesi açısından görülmeye değer bir yapıdır.
Ayrıca, ilçenin önemli tarihi zenginliği Sinanköy’ de yer almaktadır. Sinanköy Kalesi ve Mağaralar geçmişe dair gizemli güzelliğini günümüze kadar tam anlamıyla taşıyamasa da elde edilen bulgular görülmeye değerdir. Sinanköy’ün doğusunda bulunan Bizanslılardan kalma Tarihi Kale bir tepe üzerinde yer alan ve kalın sur parçaları ile devrinde oldukça görkemli olduğu sanılan bu kaleye ait tepenin altına açılan kaçış yolları bugün yarı yarıya kapanmış durumdadır. Mağara biçimindedir ve tepeye oyulmuştur. Tavanlarında bulunan tasvirler ve dini motifler günümüze kadar gelememiştir.
Taş Devri’nden kalma türbe ve tapınaklar bulunmaktadır. Kuzey Balkanlar’dan Trakya’ya göç eden bir topluluğa ait bu mezar anıtlara, “Tablataş, Kapaklıkaya, Perikızı Evi veya Dolmen” denilmektedir. Bunlar, bir mezar odasının çeperlerini oluşturan dikey taşların desteklediği bir ya da daha fazla blok taşın oluşturduğu tarih öncesi yapılardır. 4-5 bin yıl öncesinden kalan Dolmenlerin, ülkemizde yalnızca Kars’ta ve Lalapaşa ‘da yer aldığı bilinmektedir. Lalapaşa ‘da bulunan Dolmenler Orta Asyalı Lüvitlerden kalma yapıtlardır. Lalapaşa ilçesinin merkezinde Tümülüs içine gömülmüş sıradan olmayan bir Dolmen yer almaktadır. Mezar odası dışarıya açılan koridoru ile görülmeye değer niteliktedir. Dolmenler yekpare kaba taş bloklarından inşa edilmiştir. Hepsi de güneye bakan yekpare taş blok duvarların zemine yakın kısmında bir menfezi vardır. Genellikle açık bir giriş ve art arda kapalı iki mekândan oluşmaktadır.
Tapınma yerlerine Menhir (Uzuntaş) denilmektedir. Menhirler toprağa dik olarak yerleştirilmiş tek blok taştan oluşur. Tarih öncesi dönemlere ait bu anıtlar, büyük ve kaba taşlardan yontularak işlenmişlerdir. Lalapaşa ve köylerinde geniş bir alana yayılmış durumda olan menhirlere ilçe merkezi dışında Hacıdanişment, Sarıdanişment, Domurcalı, Hacılar, Küçünlü, Demirköy, Çömlekakpınar ve Doğanköy yakınlarında çok miktarda menhir örnekleri bulunmaktadır.
Günümüze gelebilmiş en büyük menhirler Hacıdanişment Köyüne 3 Km mesafede, Domurcalı Köy mezarlığında, Demirköy menhir alanında ve Çömlekakpınar Köyü yakınlarındaki Kırıkköy Menhir alanındadır. Zaman içerisinde yapılan pek çok tahribata rağmen Kırıkköy’ de ayakta kalabilmiş 2 m’yi aşan 15 adet menhir bulunmaktadır. Tarihi açıdan büyük önem taşıyan bu alanın korunması için Kaymakamlığımız tarafından gerekli çalışmalar başlatılmıştır.
Hacıdanişment Köyüne 1 Km kala Yenibağlar Kayalığı denilen yerde ve Hacılar Köyünün 200 m Güneydoğu yönünde bir çok menhir bulunmaktadır.
Bir mezar odasının üzerine taş ve toprak yığarak oluşturulan yapay tepeciklere Tümülüs denilmektedir. Trakya da 2-3 bin civarında Tümülüs olduğu bilinmektedir. Edirne-Lalapaşa yolu üzerinde Hıdırağa Köyünün çıkışında ve Küçükdöllük Köyünün girişinde birer tane; Lalapaşa-Ortakçı yolu üzerinde Dokuztepeler Mevkiinde dokuz tane Tümülüs yer almaktadır.
2005 yılında Çömlekakpınar Köyü yakınında bulunan Tümülüslerden biri açılmış, içinden mezar odası ve tarihi bir çok eser çıkarılmıştır. Çıkarılan eserler buğun Edirne’de sergilenmektedir.
Kiliseden camiye çevrilmiş olan ve şu an kullanılmayan eski ilçe camisi yöremizdeki kültürel zenginliği sergilenmesi açısından görülmeye değer bir yapıdır.
Ayrıca, ilçenin önemli tarihi zenginliği Sinanköy’ de yer almaktadır. Sinanköy Kalesi ve Mağaralar geçmişe dair gizemli güzelliğini günümüze kadar tam anlamıyla taşıyamasa da elde edilen bulgular görülmeye değerdir. Sinanköy’ün doğusunda bulunan Bizanslılardan kalma Tarihi Kale bir tepe üzerinde yer alan ve kalın sur parçaları ile devrinde oldukça görkemli olduğu sanılan bu kaleye ait tepenin altına açılan kaçış yolları bugün yarı yarıya kapanmış durumdadır. Mağara biçimindedir ve tepeye oyulmuştur. Tavanlarında bulunan tasvirler ve dini motifler günümüze kadar gelememiştir.
